Henryk Sienkiewicz

Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz herbu Oszyk - pseudonim Litwos urodził się 5 maja 1846 roku w Woli Okrzejskiej. Pochodził z zubożałej rodziny szlacheckiej. Jego rodzicami byli Józef Sienkiewicz i Stefania Sienkiewicz z rodziny Cieciszowskich. W 1858 roku rozpoczął naukę w gimnazjum w Warszawie. W 1866 roku uzyskał świadectwo dojrzałości. Zdał na wydział lekarski Szkoły Głównej Warszawskiej. Bardzo szybko jednak zrezygnował z tej szkoły i rozpoczął studia na wydziale prawniczym. Pierwszą próbę literacką podjął jeszcze w 1867 roku. Zadebiutował jako dziennikarz w 1869 roku a w 1872 roku wydał powieśc „Na marne” i „Humoreski z teki Worszyłły”, potem „Stary sługa”, „Hania”, „Selim Mirza”. Trzy ostatnie utwory nazywane są „małą trylogią”. W kolejnych latach wiele podróżował. Po wizycie w Stanach Zjednoczonych napisał „Komedię pomyłek”, „Przez stepy”, „W krainie złota”, „Za chlebem”, „Latarnik”, „Wspomnienia z Maripozy”, „Sachem”. W 1878 roku wrócił do Europy. 18 sierpnia 1881 roku w kościele Zgromadzenia Panien Kanoniczek przy placu Teatralnym odbył się ślub Sienkiewicza z Marią Szetkiewiczówną, którą po raz pierwszy spotkał w Szczawnicy. Z małżeństwa tego pochodzą dzieci: Henryk Józef  i Jadwiga Maria. 18 sierpnia 1885 roku Maria zmarła na gruźlicę. W 1880 roku Sienkiewicz rozpoczął współpracę z dziennikiem „Słowo”, którego był nawet redaktorem naczelnym. W 1880 roku napisał utwór historyczny pod tytułem „Niewola tatarska”. Od 2 maja 1883 roku do 1 marca 1884 roku na łamach „Słowa” publikował „Ogniem i mieczem”. W drugiej połowie lat osiemdziesiątych rozpoczął pracę nad kolejną częścią trylogii - „Potopem”. Po śmierci żony udał się do Konstantynopola, a po powrocie do Warszawy pracował nad „Panem Wołodyjowskim”. W 1885 roku napisał pierwsze rozdziały „Quo vadis”. Uniwersytet Jagielloński przyznał mu tytuł doktora honoris causa w 1900 roku. Rok później napisał odezwę dla dzieci we Wrześni. W 1906 roku wzywał rodaków z USA do pomocy głodującym w Królestwie Polskim. W roku 1904 poślubił Marię Babską, cioteczną siostrzenicę. Rok później otrzymał nagrodę Nobla za całokształt twórczości. Napisał też powieśc „Na polu chwały”, która miała rozpoczynac kolejną trylogię. Po wybuchu wojny wyjechał do Szwajcarii. Wspólnie z Ignacym Janem Paderewskim założył Szwajcarski Komitet Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce. Zmarł w Vevey 15 listopada 1916 roku. Tu również został pochowany. W 1924 roku prochy pisarza uroczyście złożono w Warszawie w katedrze św. Jana. Był również kawalerem francuskiej Legii Honorowej i członkiem Serbskiej Akademii Nauk i Umiejętności.

Na podstawie internetu.

 

Anna Heller