31 października wraz z klasą II i III Szkoły Podstawowej w Nowym Borku, postanowiliśmy zgłębić wiedzę dotyczącą wody, a dokładnie występującego w porze jesiennej zjawiska pogodowego zwanego deszczem. W pierwszej kolejności przeczytałam uczniom, krótką bajkę o tym jaka przygoda związana z wodą spotkała Kubusia Puchatka i Prosiaczka. Następnie przeszliśmy do formy zajęć bardziej edukacyjnych. Dzieci wysłuchały krótkiego wykładu na temat deszczu. Dowiedziały się, że deszcz objawia się pod postacią opadów atmosferycznych, które jako krople wody spadają na powierzchnię Ziemi. Pojęcie deszcz jest używane w przypadku, kiedy dochodzi do opadów kropel o średnicy większej niż 0,5 mm. Poniżej tej wielkości mamy do czynienia z tzw. Mżawką. Ważną dla nich informacją było także wyjaśnienie jak powstaje deszcz, a mianowicie, głównym czynnikiem powstawania deszczu jest tzw. cykl hydrologiczny, a dokładniej poziom parowania wody z powierzchni Ziemi. W przypadku obfitego parowania wody dochodzi do powstawania chmur. Następuje to na skutek przemieszczania się pary wodnej wraz z masami ciepłego powietrza do atmosfery i ochładzania się temperatury powietrza (w wyższych partiach stratosfery panuje niższa temperatura– obniża się ona co 100 m o około 0,6 °C). Tam ulega ona zagęszczeniu (zmiana stanu skupienie z gazowego w ciekły). Do opadów deszczu dochodzi w momencie, kiedy krople wody zlokalizowane w chmurach osiągają odpowiednią masę. Jest to możliwe dzięki łączeniu się ich w większe krople. Dopiero wówczas są w stanie swobodnie opaść na ziemię. W przypadku, gdy dochodzi do uformowania się zbyt lekkich kropelek, może wystąpić zjawisko parowania – taka kropla w ogóle nie doleci do powierzchni Ziemi lub też może zostać z powrotem przeniesiona do chmury za pomocą ruchów powietrza. Krótko także powiedzieliśmy, o tym gdzie na naszej Ziemi występują największe, a gdzie najmniejsze opady deszczu. Na zakończenie wyjaśniliśmy sobie pojęcie cyklu hydrologicznego, że jest to proces naturalnego obiegu wody na całej planecie. Ważne również jest, że cykl hydrologiczny możemy podzielić na dwa obiegi: mały i duży. Mały obieg oznacza zamknięty cykl krążenia wody pomiędzy oceanem a atmosferą bądź też kontynentem lub atmosferą. Natomiast duży obieg oznacza krążenie wody pomiędzy kontynentem, atmosferą i oceanem. Najczęściej wskazywanym początkiem całego cyklu hydrologicznego jest parowanie, które zachodzi nad powierzchniami oceanów i mórz. Woda, pod postacią pary wodnej, unosząc się ponad powierzchnię ulega procesowi kondensacji, w skutek czego powstają chmury. Następnie, z powodu przemieszczania się mas powietrza, wcześniej utworzone chmury zostają przeniesione nad powierzchnię lądów, gdzie w postaci opadów cała zgromadzona w nich woda spada na powierzchnię litosfery. Część wody ulega wsiąkaniu (zasilając tym samym podziemne rzeki i jeziora), spływa zasilając rzeki lub odparowuje z powrotem do atmosfery. Dzięki temu ponownie dostaje się do mórz i oceanów i w ten sposób zamyka cykl hydrologiczny. Niestety, aż 97 % wody znajdującej się na ziemi to woda słona. Zgromadzona jest ona w oceanach i morzach. 2 % wody to woda słodka, która została uwięziona w postaci lodu w lodowcach, a 1 % stanowi woda znajdująca się w rzekach, jeziorach oraz wody gruntowe i głębinowe. Jest to jedyna część wody przydatna człowiekowi do użytku ogólnego. Po wysłuchaniu krótkiej pogadanki wszyscy otrzymali własne cykle hydrologiczne do podpisania i pokolorowania. Jestem pewna ,że dzisiejsze zajęcia przydadzą się uczniom w przyszłości. A ja jak zawsze wszystkich uczestników dzisiejszego spotkania zapraszam do biblioteki gdzie znajduje się wiele książek, opisujących wszystkie ciekawe zjawiska występujące na naszej planecie i nie tylko. Podziękowania należą się, także dla pań wychowawczyń klasy II i III. Pani Iwonie i Pani Kasi za umożliwienie przeprowadzenia zajęć.
Kinga Rybka
